Dr Atul Dhage ( Psychiatrist, Sexologist, Psychotherapist & Motivational Speaker)

Posts

माईंडफुलनेस – माईंड इट

April 20, 2024

डॉ अतुल ढगे, मेंदू-मनोविकारतज्ञ, लैंगिक समस्यातज्ञ, व्यसनमुक्ती तज्ञ. माईंड केअर हॉस्पिटल, रत्नागिरी. "मी काहीही करताना लक्ष केंद्रीत करू शकत नाही" जीवन म्हणाले. साधारणतः ५ वर्षापूर्वीची गोष्ट, हॉस्पिटलमधील माझ्या केबीनच्या काचेच्या खिडकीवर पाऊस सौम्यपणे थेंबा-थेंबाने पडत होता. बाहेर मळभ दाटून आलेले होते. माझ्या समोरील खुर्चीवर नवीन रुग्ण जीवन येऊन बसले. ते अतिशय शांत व चिंतातूर दिसत होते. त्यांच्या थकलेल्या आणि भटकणाऱ्या डोळ्यांमधून त्यांच्या आतील अशांतता दिसून येत होती. जीवन 30 वर्षाचे होते. त्यांनी स्वतःचा एक व्यवसाय चालू केला होता. "मी काहीही करताना लक्ष केंद्रित करू शकत नाही. काम असो, संवाद असो किंवा इतकेच काय माझ्या आवडीच्या गोष्टी किंवा छंद असो कशातच मन लागत नाही. सर्व काही खूप अस्थिर वाटते, वरवरचे वाटते." त्यांच्या आवाजात तणाव वाटत होता. मी मनोविकारतज्ञ म्हणून काम करत असताना जीवनसारखे कित्येक पेशंट माझ्याकडे आलेले आहेत, मी पाहिलेले आहेत, जे त्यांच्या जीवनात एकाग्रतेच्या अभावाच्या समस्यामुळे त्रस्त आहेत. सध्याच्या काळामध्ये तर ते खूप प्रामुख्याने दिसून येत...

Ignorance and Superstition

August 28, 2023

Ignorance and Superstition 'Sir, I tried to persuade mom, many times. But she was not listening.' Sujit's brother said to me. Sujit was 24 years old (name has been changed). He was working as a salesman in Mumbai, since 2016. In 2018, suddenly he started behaving differently. He won't stay put in a place. He didn't sleep at night. He used to blabber continuously and incoherently. He was suspicious of his neighbours. He thought they were plotting something against him. Because of that, sometimes he became aggressive. His villagers told his parents that someone might have possessed him. They suggested to take him to the nearest Dargah. Once there, he was beaten with whip, kept in chains. As he was chained and flogged, whatever was possessing him will leave his body, this is superstition. Even though this was performed 2-3 times, it made no difference, hence, they decided to take him to one of the bigger Dargah. Nothing changed, they got the same results as...

गन्जेरी भाय

March 19, 2023

गंजेरी भाय डॉ अतुल ढगे , माईंड केअर हॉस्पिटल , रत्नागिरी " दिनभर कूछ भी नही करता, बस तीन-चार बार चरस गांजा लेता है और लेटा रहता है" अरमान ची आई राग आणि नाईलाजाच्या स्वरात बोलत म्हणाली. अरमान (नाव बदललेले) अवघ्या वीस वर्षाचा मिसरूड फुटायला लागलेला तरुण , पण मागील 4 वर्षपासून तो चरस गांजा मध्ये आकंठ बुडालेला होता. १० वी नंतरच त्याला मोहल्यातल्या मुलांसोबत राहून चरस गांजा चे व्यसन लागले होते. नंतर तो दिवसभर मुलांमध्येच राहायला लागला. वडील बाहेरच्या देशात बहरिनला नोकरीला होते त्यामुळे त्याच्यावर कोणाचा वचक नव्हता. त्यामुळेच पैशाचाही तसा काही प्रॉब्लेम नव्हता. सुरुवातीला तो नशेसाठी खोटे काही तरी सांगून आईकडून मागून पैसे घेत होता पण परत परत तो आईला दम देऊन , स्वतःला काहीतरी करीन असे सांगून किंवा चोरून पैसे घ्यायला लागला होता. वडिलांचा स्वभाव स्ट्रिक्ट असल्यामुळे वडिलांना सांगायचे कसे म्हणून आईने वडिलांच्या कानावर ही गोष्ट घातली नव्हती. आता मात्र तो पूर्ण व्यसनाधीन झाला होता. एक दिवस तो काहीही बडबड करायला लागला, विचित्र वागू लागला म्हणून शेजाऱ्य...

आज फिर जिने की तमन्ना है

March 19, 2023

आज फिर जीने की तमन्ना है डॉ अतुल ढगे , माईंड केअर हॉस्पिटल , रत्नागिरी या लेखात आपण स्वतःच्या मनात आत्महत्येचे विचार येत असतील तर काय करावे व परत आपल्या मनात विचार येऊ नयेत किंवा दूरदृष्टी ठेवून आत्महत्येपासून दूर राहण्यासाठी काय करावे हे पाहूयात. आत्महत्येचे किंवा स्वतःला इजा करण्याचे विचार येणे स्वाभाविक आहे. ते सर्वांच्याच मनात कधी कधी येऊन जात असतात. त्यामुळे असे विचार येत असल्यास घाबरून जायला नको किंवा त्या बद्धल कमीपणाची भावना किंवा अपराधीपणाची भावना मनांत बाळगायला नको. हे दुर्बल असण्याचे लक्षण नाही. परंतु सर्वात महत्वाचे आहे ते म्हणजे आत्महत्येची कृती न करणे. अर्थात सतत मनात आत्महत्येचे विचार मनात येत असल्यास वेळीच मनोविकार तज्ञाची मदत घ्यायला हवी. आत्महत्येची कृती करण्याचे विचार मनात येत असल्यास व तीव्र इच्छा होत असल्यास त्यावेळी सर...

नावात काय आहे

February 05, 2023

नावात काय आहे ? डॉ अतुल ढगे , माईंड केअर हॉस्पिटल , रत्नागिरी " नाही सर मी दारू नाही पित. मी फक्त विस्की पितो." रमेश सांगत होता. रमेश 28 वर्षाचा होता. पूर्वी कधीतरी दारू घेणाऱ्या रमेशचे दारूचे प्रमाण आठवड्यातून ३-४ वेळा झाले होते. त्यामध्ये त्याचे कामाकडे , कुटुंबाकडे , घराकडे मुलीकडचे लक्ष कमी होतेय असे वाटल्यामुळे तिची पत्नी तिला बळेच घेऊन आली होती. तेव्हा रमेश सांगत होता , " नाही सर , मी दारू पित नाही. मी फक्त विस्की पितो." रमेश सारखे अनेक रुग्ण किंवा व्यक्ती मी पाहतो, ज्या आपल्या दारु पिण्याचं समर्थन करण्यासाठी किंवा काहीवेळा गैरसमजुतीतून ( ?) असे सांगत असतात. ताडी माडी पिणारे ही काहीवेळा मी पाहिले आहेत जे म्हणतात की मी ताडी पितो , दारू नाही. देशी दारू म्हणजेच दारू असा कदाचित त्यांचा गैरसमज असावा किंवा भासवायचा असावा. जेव्हा दारू पिण्याचे व्यक्ती अशा प्रकारे समर्थन करतो त्याला डिफेन्स मेकॅनिजम असे म्हणतात. त्यात सर्वात महत्त्वाची डिनायल , रॅश...

शराब बला है गालिब

February 04, 2023

शराब बला है गालिब डॉ अतुल ढगे , माईंड केअर हॉस्पिटल , रत्नागिरी जाहिद , शराब पीने दे मस्जिद में बैठकर या वो जगह बता , जहाँ ख़ुदा न हो उर्दूतील एक अजरामर शायर गालिब यांनी लिहिले आहे. यावरून ते दारुच्या किती आहारी गेले होते व सतत त्यांच्या डोक्यात दारूचा विचार असायचा हे लक्षात येते. दारुमुळे त्यांच्या आयुष्याची झालेली वाताहत कदाचित बऱ्याचजणांना माहित असेल. पैसा , प्रसिद्धी , प्रतिभावंत असताना देखील दारूमुळे ते कधीही आयुष्यात सुखी राहू शकले नाहीत. १८६७ साली त्यांना त्यामुळे पक्षाघातही झाला व पुढे १८६९ साली त्यांचा मृत्यही झाला. दारू अशी गोष्ट आहे जी आयुष्याच्या सर्वच भागावर परिणाम करते. व्यसनांमुळे मुळे आर्थिक स्थैर्य हरवते . दिवसाकाठी व्यसनासाठी ३-४ हजार रुपये खर्च करणाऱ्या व्यक्ती मी पाहिल्या आहेत. व्यसनांवरती खर्च , त्यामुळे होणाऱ्या आजारावर खर्च , कामावर / व्यवसायावर होणाऱ्या परिणामामुळे होणारे आर्थिक नुकसान , दारूच्या नशेत हरवणारे पैसे किंवा फसवणूक यामुळे खूप मोठे आर्थिक नुकसान होत असते. जे आर्थिक विवंचना आहेत , स...

Search This Blog